یکی از تجهیزات کلیدی در حوزه گرمایش و سرمایش، منبع انبساط است که وظیفه اصلی آن کنترل فشار سیستم‌های گرمایشی مرکزی می‌باشد. این محصول کمک می‌کند تا از افزایش فشار بیش از حد جلوگیری شود؛ در غیر این صورت، فشار زیاد می‌تواند باعث ترکیدن لوله‌ها و اختلال در عملکرد سامانه شود. منابع انبساط در دو نوع باز و بسته طراحی می‌شوند. منبع انبساط باز معمولاً در ساختمان‌هایی با سیستم گرمایش قدیمی به کار می‌رود و به‌طور مستقیم با هوای آزاد در تماس است. منبع انبساط بسته با فناوری پیشرفته‌تر برای سیستم‌های مدرن طراحی می‌شود و فشار را از طریق دیافراگم یا بالشتک گازی کنترل می‌کند.

این محصولات نقش حیاتی در افزایش طول عمر تجهیزات و بهینه‌سازی عملکرد سیستم‌ها دارند. انتخاب نوع مناسب بر اساس ظرفیت، فشار موردنیاز، و نوع کاربری اهمیت زیادی دارد. اگر قصد دارید بهترین مدل‌های منبع انبساط را برای مجموعه خود تهیه کنید، می‌توانید محصولات باکیفیت و استاندارد مجموعه رهاب سازه را بررسی و سفارش دهید. برای دریافت مشاوره تخصصی و اطلاعات بیشتر، با کارشناسان ما در تماس باشید.


منبع انبساط موتورخانه فشار سیستم‌های گرمایشی را حفظ کرده و از ترکیدگی لوله‌ها جلوگیری می‌کند.


منبع انبساط چیست؟

زمانی که انرژی گرمایی به آب یا سایر سیالات منتقل می‌شود، افزایش حجم و در نتیجه افزایش فشار رخ می‌دهد. در سیستم‌های بسته، این افزایش فشار ممکن است باعث ترکیدن لوله‌ها و آسیب به تجهیزات شود. برای جلوگیری از چنین مشکلاتی و حفظ ایمنی سیستم، از منبع انبساط استفاده می‌شود.

منبع انبساط نه‌تنها از افزایش فشار جلوگیری می‌کند، بلکه در صورت کاهش فشار نیز به تنظیم حجم سیال کمک می‌کند. این ویژگی به‌ویژه در ساختمان‌های بلند که انتقال آب به طبقات بالایی دشوار است، کاربرد فراوان دارد. در چنین شرایطی، منبع انبساط با جبران فشار، انتقال آب را تسهیل می‌کند و از اختلال در عملکرد سامانه جلوگیری می‌کند.

انواع منبع انبساط

منابع انبساط به‌طور کلی بر اساس محل نصب و شرایط کاری به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

۱. منبع انبساط باز

این نوع منبع، که به‌عنوان مخزن انبساط اتمسفریک نیز شناخته می‌شود، به‌طور موازی به سیستم آب گرم متصل است و وظیفه کنترل انبساط مایعات را بر عهده دارد. معمولاً این منابع در موتورخانه نصب می‌شوند و برای عملکرد بهینه باید حداقل ۱۵۰ سانتی‌متر بالاتر از تجهیزات تبادل حرارت قرار بگیرند.

ویژگی اصلی منبع انبساط باز این است که فشار سیستم هرگز از فشار هوا بالاتر نمی‌رود. به همین دلیل، این نوع منبع برای مکان‌هایی که نیاز به فشار بالا دارند، مناسب نیست و بیشتر در سیستم‌های ساده و قدیمی استفاده می‌شود.

انواع منبع انبساط باز از نظر جنس

منبع انبساط باز آلومینیومی

این نوع مخزن فشار با ظرفیت ۷۵ تا ۱۵۰ لیتر طراحی شده و به‌طور معمول به شکل استوانه‌ای ساخته می‌شود. جنس آلومینیوم در برابر خوردگی مقاوم است و وزن سبک آن، حمل و نصب آسان‌تری را امکان‌پذیر می‌کند. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که منابع آلومینیومی برای استفاده در سیستم‌های گرمایشی با ظرفیت‌های کوچک و متوسط گزینه‌ای مناسب باشند.

منبع انبساط باز گالوانیزه

مخزن تحت فشار گالوانیزه عموماً به شکل مکعب مستطیل تولید شده و دارای ظرفیت‌های متنوع از ۱۰۰ تا ۳۰۰۰ لیتر است. این نوع منبع به دلیل وزن بیشتر و احتمال خوردگی در بلندمدت، در مقایسه با گزینه‌های مدرن‌تر مانند منابع آلومینیومی یا فایبرگلاس، محبوبیت کمتری دارد.

یکی از معایب اصلی این منابع، نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای برای جلوگیری از پوسیدگی و کاهش طول عمر مفید آنهاست. با این حال، برای سیستم‌های قدیمی، امکان تعمیر منابع گالوانیزه وجود دارد و هنوز در برخی ساختمان‌ها استفاده می‌شوند.


منبع انبساط باز گالوانیزه با ظرفیت‌های مختلف، مناسب برای جلوگیری از فشار اضافی در سیستم‌های گرمایشی و افزایش طول عمر تجهیزات موتورخانه.


منبع انبساط باز فایبرگلاس

این منبع به دلیل ویژگی‌هایی همچون وزن سبک، طول عمر بالا و مقرون به صرفه بودن در بلندمدت، به یکی از انتخاب‌های محبوب برای سیستم‌های گرمایشی تبدیل شده است. این نوع منبع به‌صورت استوانه‌ای ساخته می‌شود و معمولاً در ظرفیت‌های مختلفی از ۳۰۰ تا ۸۰۰ لیتر طراحی و تولید می‌شود. علاوه بر این، مقاومت فایبرگلاس در برابر خوردگی و پوسیدگی باعث می‌شود که این منابع برای استفاده در محیط‌های مختلف، گزینه‌ای مناسب باشند.

انواع مخزن انبساط باز از نظر شکل ظاهری

مخزن انبساط باز گرد: این نوع مخزن معمولاً به شکل استوانه‌ای و با دیواره‌های گرد طراحی می‌شود و کاربردهای زیادی در سیستم‌های گرمایشی دارد.

مخزن انبساط باز مکعبی: این نوع مخزن به‌طور معمول به صورت مکعب مستطیل تولید می‌شود و به‌ویژه برای فضاهایی که نیاز به استفاده بهینه از فضا دارند، مناسب است.

مزایای منبع انبساط باز

  • ضریب اطمینان بالا: در این نوع منبع، اگر آب اضافی در سیستم وجود داشته باشد، به راحتی وارد مخزن و سرریز می‌شود، که این ویژگی باعث ایمنی بیشتر سیستم می‌شود.
  • افزایش طول عمر: استفاده از منابع انبساط باز به دلیل عملکرد مناسب، موجب افزایش عمر مفید سیستم‌های گرمایشی می‌شود.
  • صرفه اقتصادی: به دلیل هزینه پایین تعمیرات و نگهداری، این نوع منابع برای پروژه‌های بلندمدت مقرون به صرفه هستند.
  • اطمینان از راندمان سیستم گرمایش: این منابع کمک می‌کنند تا سیستم به طور کارآمدتر و با راندمان بالا عمل کند.
  • حفظ انرژی در سیستم: منابع انبساط باز باعث می‌شوند که انرژی در سیستم به‌طور بهینه‌تری حفظ شود.
  • هزینه کم تعمیرات و نگهداری راحت: تعمیر و نگهداری منابع انبساط باز به نسبت سایر منابع ساده‌تر و هزینه‌بر کمتری است.

معایب منبع انبساط باز

  • نیاز به لوله‌کشی در پشت‌بام: این نوع مخازن به نصب در مکان‌های خاص مانند پشت‌بام نیاز دارند که ممکن است برای برخی ساختمان‌ها مشکل‌ساز باشد.
  • مناسب نبودن برای فشارهای بالا: منابع انبساط باز برای سیستم‌هایی که نیاز به فشار زیاد دارند مناسب نیستند.
  • احتمال پوسیدگی: این منابع، به‌ویژه در نوع گالوانیزه و در شرایط نامساعد، ممکن است دچار خوردگی و پوسیدگی شوند.
  • اتلاف انرژی در فصل زمستان: در برخی شرایط، منابع انبساط باز ممکن است موجب اتلاف انرژی در فصول سرد شوند.

روش کار مخزن انبساط باز

زمانی که آب در سیستم گرمایشی گرم می‌شود، حجم آن افزایش می‌یابد و فشار سیستم بالا می‌رود. در این وضعیت، منبع انبساط باز وارد عمل می‌شود تا فشار را در حد تعادل نگه دارد. به این صورت که با کمک فشار هوا، آب به سمت دیگر بخش‌ها هدایت می‌شود. در صورتی که فشار از حد استاندارد بالاتر رود و مخزن قادر به کنترل آن نباشد، دریچه‌های تخلیه اضطراری به‌طور خودکار باز می‌شوند تا آب و بخار اضافی از سیستم تخلیه شود و فشار به سطح ایمن بازگردد.


شرح روش کار مخزن انبساط باز در سیستم‌های گرمایشی برای تنظیم فشار و جلوگیری از آسیب به لوله‌ها و اجزای سیستم.


اجزای تشکیل‌دهنده منبع انبساط باز

منبع انبساط باز از اجزای مختلفی تشکیل می‌شود که هر یک نقش خاصی در عملکرد صحیح و بهینه سیستم ایفا می‌کنند. اجزای آن به شرح زیر هستند:

  1. لوله تخلیه: لوله‌ای که برای تخلیه آب اضافی یا بخار از سیستم به کار می‌رود و در مواقعی که فشار بیش از حد بالا برود، عمل تخلیه را انجام می‌دهد.
  2. لوله هواکش: این لوله به‌منظور ورود هوا به مخزن انبساط باز و تنظیم فشار داخلی مخزن استفاده می‌شود.
  3. لوله سرریز: لوله‌ای که در مواقعی که آب به حد معینی از حجم می‌رسد، برای جلوگیری از سرریز شدن و جلوگیری از آسیب به سیستم عمل می‌کند.
  4. لوله برگشت آب گرم دیگ: این لوله وظیفه برگشت آب گرم از دیگ به سیستم را بر عهده دارد و معمولاً به‌منظور بازگشت آب در گردش به مخزن انبساط وصل می‌شود.
  5. لوله رفت آب گرم دیگ موتورخانه: این لوله به‌منظور انتقال آب گرم از دیگ به سیستم گرمایش یا دیگر بخش‌های ساختمان استفاده می‌شود.
  6. لوله پرکن آب: این لوله برای پرکردن مخزن انبساط با آب جدید به کار می‌رود و در مواقعی که سطح آب کاهش می‌یابد، وارد عمل می‌شود.
  7. لوله تخلیه منبع انبساط باز: این لوله برای تخلیه آب اضافی از خود مخزن انبساط استفاده می‌شود.

روش محاسبه ظرفیت منبع انبساط باز

برای محاسبه ظرفیت منبع انبساط باز، باید چندین پارامتر را در نظر بگیرید. شما معمولاً با توجه به حجم کل آب موجود در سیستم و ضریب انبساط حجمی آب این محاسبات را انجام می‌دهید. برای محاسبه دقیق‌تر، تغییرات دمایی اولیه و ثانویه را نیز باید در نظر بگیرید.

فرمول محاسبه حجم منبع انبساط باز:

حجم منبع انبساط باز = 0.۰۰۳ × ظرفیت دیگ (کیلو کالری/ساعت)

این فرمول یک روش سرانگشتی است و برای محاسبات دقیق‌تر، باید پارامترهای دیگری مانند نوع سیال و ضریب انبساط آب را در نظر بگیرید.

تفاوت در محاسبه حجم برای سیستم‌های سرمایشی

در سیستم‌های سرمایشی، به دلیل کاهش دما از ۲۵ درجه سانتی‌گراد به ۷ درجه سانتی‌گراد، مقدار کاهش حجم آب نسبت به افزایش حجم در سیستم‌های گرمایشی کمتر است. به این ترتیب، در محاسبه حجم مخزن انبساط برای سیستم‌های سرمایشی باید این تفاوت در تغییرات دمایی مدنظر قرار گیرد.


کاتالوگ منبع انبساط گروه تولیدی رهاب سازه


منبع انبساط بسته

مخازن انبساط باز با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستند که برای رفع این مشکلات، مخزن انبساط تحت فشار یا منبع انبساط بسته طراحی شده است. این نوع مخزن در مقایسه با منابع انبساط باز از فناوری پیشرفته‌تری برخوردار است و بسیاری از ایرادات مخزن باز را برطرف می‌کند.

یکی از ویژگی‌های بارز منبع انبساط بسته این است که نیازی به ارتفاع خاص ندارد و می‌تواند به راحتی در کنار مبدل حرارتی نصب شود. در این مخزن، لوله‌های ورودی و خروجی آب باید در زیر آن تعبیه شوند. همچنین، در این نوع مخازن، حجم آب و گاز بی‌اثر مانند نیتروژن از یکدیگر جدا شده‌اند و فشار آب سیستم با فشار گاز تنظیم می‌شود.

مزایای مخازن انبساط تحت فشار

  • کاربرد در دماهای بالا: این نوع منبع به راحتی در شرایطی که دمای آب بسیار بالا است، قابل استفاده است.
  • صرفه‌جویی در انرژی: به دلیل ساختار ویژه، این مخزن باعث کاهش مصرف انرژی می‌شود.
  • مناسب برای استفاده در هر نقطه از ساختمان: چون این مخزن با هوای آزاد ارتباط ندارد و فشار آن توسط گاز بی‌اثر تامین می‌شود، می‌توان آن را در هر مکانی از ساختمان نصب کرد.

روش کار مخزن انبساط بسته

ما مخازن انبساط بسته را به دو دسته اصلی تقسیم می‌کنیم: دیافراگمی و قابل تنظیم.

مخزن انبساط دیافراگمی: در این نوع مخزن، یک بالشتک دیافراگمی وجود دارد که در تماس با آب است و لوله‌ها به این بالشتک متصل هستند. زمانی که دمای آب از حد مجاز بیشتر می‌شود و فشار نیز افزایش می‌یابد، بالشتک تغییر شکل می‌دهد و دریچه‌های تخلیه باز می‌شوند. این فرایند باعث می‌شود که مقدار اضافی آب از سیستم خارج شود و فشار به حالت متعادل بازگردد.

مخزن انبساط قابل تنظیم: این نوع منابع قابلیت تنظیم فشار و دما را به‌صورت پیش‌فرض دارند. به این صورت که از قبل می‌توان مقدار خاصی از دما و فشار را برای سیستم تعریف کرد. این سیستم‌ها به‌صورت هوشمند قادر به تشخیص فشار بیش از حد یا حجم اضافی آب هستند و به‌طور اتوماتیک دریچه‌های تخلیه را باز می‌کنند. این باز شدن تا زمانی که سیستم به حالت تعادل برسد، ادامه می‌یابد و پس از آن، کاربر دریچه‌ها را می‌بندد.


منبع انبساط بسته با عملکرد بهینه، فشار سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی را کنترل کرده و از آسیب به لوله‌ها جلوگیری می‌کند.


قیمت منبع انبساط موتورخانه

قیمت منابع انبساط با توجه به ظرفیت، جنس ورق و ابعاد آن متفاوت است. به عنوان مثال:

  • منبع انبساط باز ۲۰۰ لیتری: با ورق ۳ میلیمتر گالوانیزه و ابعاد ۵۰۵۰۸۰ سانتیمتر حدود ۵.۷۰۰.۰۰۰ تومان قیمت دارد.
  • منبع انبساط باز ۳۰۰ لیتری: با ورق ۴ میلیمتر گالوانیزه و ابعاد ۵۰۶۰۱۰۰ سانتیمتر حدود ۸.۴۰۰.۰۰۰ تومان قیمت دارد.

خرید منابع انبساط موتورخانه

همان‌طور که در مقاله پیش‌رو اشاره شد، منابع انبساط در انواع مختلف با ظرفیت‌های متفاوت و جنس‌های متنوع طراحی و تولید می‌شوند. عواملی همچون ورق، ظرفیت و جنس این محصولات تأثیر مستقیم بر قیمت تمام‌شده آنها دارند.

در صورتی که به دنبال خرید منبع انبساط موتورخانه با قیمت مناسب هستید، می‌توانید به گروه صنعتی رهاب سازه اعتماد کنید. این مجموعه با ارائه بهترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت‌ها، نیازهای شما در این زمینه را به‌طور کامل برطرف خواهد کرد.

۵/۵ (۱ نظر)

محصولات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

keyboard_arrow_up