بایوسایدها (Biocides) از گروه مواد شیمیایی قدرتمند و تخصصی هستند که به منظور از بین بردن یا کنترل میکروارگانیسم های مضر شامل باکتری ها، قارچ ها و جلبک ها در صنایع مختلف به کار می روند. این ترکیبات با خاصیت ضد باکتریایی و ضد عفونی کننده خود به ویژه در سیستم های تصفیه آب، صنایع نفت و گاز، برج های خنک کننده و استخرهای شنا کاربرد دارند. بایوسایدها می توانند به طور مؤثر از رشد میکروبی جلوگیری کنند و مانع خوردگی، رسوب و افت کیفیت آب شوند. به دلیل تنوع بالای ترکیبات از جمله پروکسی استیک اسید و ایزوتیازولین ها در فرآیندهای تصفیه و ضد عفونی سازی به طور گسترده استفاده می شوند.
بایوساید چیست؟
در فرآیند تصفیه آب، میکروارگانیسم ها ابتدا به تجزیه ترکیبات آلی کمک می کنند، اما پس از پایان مرحله بیولوژیکی، باقی ماندن آنها می تواند به تاسیسات صنعتی و به طور خاص به تجهیزات تصفیه آب آسیب بزند. این رشد ناخواسته باعث خرابی تجهیزات، افزایش رسوب و افت راندمان می شود و در آب مصرفی نیز خطر بیماری های پوستی، تنفسی و گوارشی را بالا می برد.
برای کنترل این شرایط، استفاده از بایوساید به عنوان راه حل کلیدی مطرح است و با خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ، بار میکروبی را به شکل موثری کاهش می دهد. این ترکیبات در انواع فرمولاسیون عرضه می شوند؛ بر پایه موادی مانند گلوتارآلدهید، دی متیل بنزو الکونیوم کلراید، هیدروکینون، آبژاول و دی برمو نیتریلو پروپین آمید. در صنایع آب و فاضلاب و همچنین نفت و گاز، چالش های اصلی شامل خوردگی ناشی از تبدیل سولفات به سولفید و افت کیفیت محصول است. بایوساید با مهار این فرآیندها از آسیب به خطوط و تجهیزات جلوگیری می کند و پایداری فرآیند را حفظ می کند.
انواع بایوساید (Biocides)
بایوسایدها براساس ویژگی‌های شیمیایی و نحوه اثرگذاری آنها در محیط‌های مختلف مانند آب دسته‌بندی می‌شوند. این مواد معمولاً به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
بایوسایدهای اکسید کننده
این گروه از بایوسایدها با واکنش اکسیداسیون در آب، میکروارگانیسم‌ها را نابود می‌کنند. اکسیداسیون موجب تخریب ساختار سلولی میکروارگانیسم‌ها و از بین رفتن مواد مغذی مورد نیاز آنها می‌شود. به همین دلیل، بایوسایدهای اکسیدکننده در فرآیندهای ضدعفونی و تصفیه آب بسیار کارآمد هستند. مواد شیمیایی مانند کلر، برم، ازن، دی اکسید کلر و آب اکسیژنه از جمله بایوسایدهای اکسیدکننده محسوب می‌شوند که به‌ویژه در تصفیه آب استخرها و ضدعفونی کردن آب‌های صنعتی کاربرد زیادی دارند. یکی از نکات مهم در استفاده از این گروه، کنترل دقیق میزان تزریق است، زیرا مقادیر زیاد آنها می‌توانند باعث خوردگی تجهیزات و تاسیسات صنعتی شوند.
بایوسایدهای غیر اکسید کننده
این نوع بایوسایدها عمدتاً شامل ترکیباتی مانند گلوتارآلدئید و فرمالدئید هستند. بایوسایدهای غیر اکسیدکننده به‌جای اکسیداسیون، با نفوذ به غشای سلولی میکروارگانیسم‌ها و حل کردن چربی‌های سلولی، به تدریج باعث از بین رفتن آنها می‌شوند. برخلاف بایوسایدهای اکسیدکننده، این مواد معمولاً برای تصفیه آب به کار می‌روند و باعث خوردگی نمی‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود که استفاده از آنها در برخی از سیستم‌های حساس مانند تجهیزات ممبران یا سیستم‌های تصفیه آب با آسیب کمتر همراه باشد.
کاربردهای بایوساید
بایوسایدها با توجه به خواص ضدباکتریایی و ضد قارچی خود، در صنایع مختلف برای کنترل میکروارگانیسم‌های مضر و جلوگیری از آسیب به تجهیزات و فرآیندهای صنعتی به کار می‌روند. این مواد شیمیایی به طور خاص در بخش‌های زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند:
صنایع دارویی و بهداشتی
در تولید داروها و محصولات بهداشتی، بایوسایدها برای ضدعفونی کردن ابزارآلات پزشکی، تجهیزات بیمارستانی و همچنین در تولید مواد آرایشی به کار می‌روند. این مواد به کنترل آلودگی‌های میکروبی و بهبود کیفیت محصولات کمک می‌کنند.
صنایع کشاورزی
در کشاورزی، بایوسایدها به عنوان یک ابزار موثر در کنترل قارچ‌ها، باکتری‌ها و سایر آفات کشاورزی استفاده می‌شوند. این ترکیبات در ضدعفونی کردن خاک، کنترل بیماری‌های گیاهی و محافظت از محصولات کشاورزی در برابر آفات به کار می‌روند.
صنایع نفت و گاز
در این صنایع، بایوسایدها به منظور جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها در چاه‌های نفت، خطوط لوله و تجهیزات استخراج نفت به کار می‌روند. این ترکیبات به جلوگیری از خوردگی ناشی از تولید سولفید و آلودگی نفت کمک می‌کنند و در نتیجه کیفیت استخراج نفت و فرآیندهای پالایش آن را بهبود می‌بخشند.
برج های خنک کننده
در تجهیزات تهویه مطبوعی همچون برج خنک کننده (کولینگ تاور) بایوسایدها برای کنترل رشد جلبک‌ها و باکتری‌ها که می‌توانند باعث انسداد و کاهش عملکرد کولینگ تاور شوند، استفاده می‌شوند. این ترکیبات همچنین از آسیب به سیستم‌های داخلی مانند ممبران‌ها و پمپ‌ها جلوگیری می‌کنند و عمر تجهیزات را افزایش می‌دهند.
تصفیه آب و فاضلاب
در فاز گندزدایی نهایی، ازن زنی با اوزن ژنراتور (Ozone generator) برای کاهش بار میکروبی، رنگ و بو استفاده می شود. ازن پس از واکنش به اکسیژن تبدیل می شود و پسماند شیمیایی کمتری باقی می گذارد. انتخاب دوز و زمان تماس با توجه به کیفیت آب ورودی، دبی و اهداف بهداشتی انجام می شود و در صورت نیاز می تواند در کنار کلرزنی نهایی برای تامین باقیمانده گندزدا به کار رود.
استخرهای شنا و آب‌های تفریحی
برای ضدعفونی پیوسته و مهار رشد میکروارگانیسم ها در استخرهای شنا، کلرزنی اتوماتیک با دستگاه کلرزن (chlorine) کلریناتور به عنوان راهکار اصلی به کار می رود. تنظیم دوز براساس ph، دمای آب و میزان بهره برداری انجام می شود تا کلر آزاد باقیمانده در بازه مجاز حفظ شود. ترکیب فیلتراسیون، بک واش منظم و کلرزنی پایدار مانع کدورت، بو و رشد جلبک شده و ایمنی و بهداشت آب را تضمین می کند.
نحوه عملکرد بایوساید
بایوسایدها به منظور از بین بردن میکروارگانیسم‌ها از شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کنند که بسته به نوع ترکیب شیمیایی هر کدام، عملکرد متفاوتی دارند. در این میان، برخی از بایوسایدها به‌ویژه باکتری‌کش‌های غیر اکسیدکننده مانند گلوتارآلدئیدها، به ساختار سلولی میکروارگانیسم‌ها متصل می‌شوند و موجب آسیب به سلول می‌گردند. این مواد به طور خاص به سطح خارجی سلول‌ها متصل شده و از عملکرد طبیعی آنها جلوگیری می‌کنند.
در گروه دیگری از بایوسایدها، مواد شیمیایی به قسمت‌های درونی سلول، مانند اندامک‌ها یا غشای سلولی می‌چسبند و از آن طریق فعالیت‌های متابولیکی میکروارگانیسم‌ها را متوقف می‌کنند. این امر باعث ایجاد تغییراتی در ساختار سلولی می‌شود که به تخریب پروتئین‌های تیول و در نهایت تولید رادیکال‌های آزاد منجر می‌گردد.
این تغییرات شیمیایی در سطح سلول به مرگ میکروارگانیسم‌ها منتهی می‌شود و فرآیند زیست‌کشی، ضد عفونی و باکتری‌کشی به‌طور مؤثر انجام می‌گیرد. بایوسایدها این توانایی را دارند که میکروارگانیسم‌های هوازی و بی‌هوازی را از بین ببرند و به همین دلیل در صنایع مختلف تصفیه آب، بهداشت، نفت و گاز و سایر زمینه‌ها کاربرد دارند.
کاربرد بایوساید در تصفیه آب
رشد میکروارگانیسم‌ها در سیستم‌های آب شیرین‌کن، استخرها و حوضچه‌های تصفیه آب آشامیدنی می‌تواند مشکلات بهداشتی و عملکردی بسیاری ایجاد کند. از جمله این مشکلات می‌توان به بروز بیماری‌های گوارشی، پوستی و تنفسی اشاره کرد که به علت تکثیر باکتری‌ها و جلبک‌ها به وجود می‌آیند. این میکروارگانیسم‌ها نه تنها برای سلامت انسان خطرناک هستند، بلکه با ایجاد رسوب و تغییرات شیمیایی در تاسیسات صنعتی می‌توانند به تجهیزات آسیب وارد کنند و عملکرد سیستم‌ها را کاهش دهند.
برای حل این مشکلات، استفاده از بایوسایدها یکی از اصلی‌ترین راهکارها است. این ترکیبات، به‌ویژه بایوسایدهای غیر اکسیدکننده، برای جلوگیری از ایجاد رسوب در سیستم‌های مختلف، مانند برج‌های خنک‌کننده و استخرهای شنا، بسیار موثر هستند. این بایوسایدها میکروارگانیسم‌ها را از بین می‌برند بدون اینکه به تجهیزات آسیب برسانند یا موجب خوردگی شوند. بایوسایدها در تصفیه آب، به عنوان مواد گندزدای شیمیایی و باکتری‌کش، می‌توانند برای حذف انواع باکتری‌ها، قارچ‌ها و جلبک‌ها در مراحل مختلف تصفیه آب به کار روند.
کاربرد بایوساید در اسمز معکوس
سیستم‌های اسمز معکوس یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای تصفیه آب هستند که در صنایع مختلف از جمله تصفیه آب آشامیدنی، آب‌شیرین‌کن‌های صنعتی و تولید آب برای مصارف خاص استفاده می‌شوند. در این سیستم‌ها، غشاها یا ممبران‌ها نقش اساسی در فرآیند جداسازی آلاینده‌ها از آب دارند. با این حال، میکروارگانیسم‌ها به راحتی می‌توانند باعث کاهش pH آب شوند و در نتیجه به غشاها آسیب وارد کنند. این آسیب‌ها ناشی از هیدرولیز می‌تواند به تدریج کیفیت غشا را کاهش دهد و در نهایت باعث تخریب آنها گردد.
برای جلوگیری از این مشکل، بایوسایدها به طور مؤثر در سیستم‌های اسمز معکوس تزریق می‌شوند. این مواد شیمیایی با از بین بردن میکروارگانیسم‌ها از آسیب به ممبران‌ها جلوگیری می‌کنند و عملکرد سیستم را در طولانی‌مدت حفظ می‌نمایند. با توجه به نوع میکروارگانیسم‌ها و شرایط آب، بایوسایدها در زمان‌های مختلف به سیستم تزریق می‌شوند تا از تجمع باکتری‌ها جلوگیری کرده و عمر مفید ممبران‌ها را افزایش دهند.
کاربرد بایوساید در تصفیه آب استخرها
در آب استخرها، بایوسایدها نقش حیاتی در حفظ بهداشت و ایمنی آب دارند. میکروارگانیسم‌ها می‌توانند به راحتی در آب استخرها تکثیر شوند و مشکلاتی نظیر بیماری‌های پوستی، تغییر رنگ آب و بوی ناخوشایند ایجاد کنند. از این‌رو، استفاده از بایوسایدهای اکسیدکننده مانند کلر و ازن به‌طور گسترده‌ای برای ضدعفونی کردن و جلوگیری از رشد این میکروارگانیسم‌ها در استخرها انجام می‌شود.
این مواد شیمیایی با خاصیت اکسیدکنندگی خود، قادر به از بین بردن باکتری‌ها، ویروس‌ها و جلبک‌ها در آب هستند و شرایط بهداشتی مناسبی را فراهم می‌کنند. میزان دقیق تزریق این مواد بستگی به عواملی چون pH آب، دمای محیط و میزان استفاده از استخر دارد. بنابراین، استفاده از بایوسایدها در استخرها باید به صورت دقیق و مطابق با استانداردهای بهداشتی صورت گیرد تا از بروز مشکلات پوستی و گوارشی در کاربران جلوگیری شود.
قیمت بایوساید رهاب سازه
قیمت بایوسایدها به عوامل مختلفی مانند ترکیب شیمیایی، نوع کاربرد و حجم خرید بستگی دارد. این مواد شیمیایی با توجه به نیازهای خاص هر صنعت و سیستم، قیمت‌گذاری می‌شوند. علاوه بر این، نوسانات اقتصادی، تغییرات نرخ ارز و وارداتی یا داخلی بودن مواد نیز تأثیرگذار است. از این رو، قیمت‌ها می‌توانند متغیر باشند. برای دریافت اطلاعات دقیق و به‌روز در مورد قیمت بایوساید و مشاوره جهت انتخاب بهترین گزینه متناسب با نیازهای شما، کارشناسان برند رهاب سازه آماده‌اند تا شما را راهنمایی کنند.
گروه صنعتی رهاب سازه با بیش از چند سال تجربه در ارائه مواد شیمیایی برای سیستم‌های تصفیه آب و فاضلاب، امکان خرید انواع بایوسایدهای اکسیدکننده و غیر اکسیدکننده را فراهم کرده است. تیم متخصص ما پیش از خرید، مشاوره رایگان در اختیار شما قرار می‌دهد و در انتخاب نوع بایوساید و مقدار مناسب آن برای بهینه‌سازی عملکرد سیستم تصفیه شما، کمک خواهد کرد. برای دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر، با کارشناسان ما در رهاب سازه تماس بگیرید.
